Een sterker schoolbeleid met data: hoe begin je eraan?

Een beter zicht op je data en je buikgevoel volgen hoeven elkaar niet tegen te spreken. Het één kan zelfs niet meer zonder het andere, als je jouw schoolbeleid wil versterken. Maar het is niet makkelijk om je weg te vinden in die gigantische berg aan gegevens die je als school verzamelt. Met de inzichten van deze experts kom je al heel ver.

Op donderdag 21 november bracht Plantyn verschillende experten samen tijdens het evenement Plantyn Academy Live. Hun belangrijkste inzichten rond het thema ‘Data in het onderwijs’:

Saskia Michielsen

Saskia Michielsen is oprichter van Catalista en begeleidt scholen in datagedreven kwaliteitsontwikkelingen. In haar sessie gaf ze met praktische voorbeelden mee hoe je data op verschillende niveaus binnen je school effectief kunt gebruiken en het buikgevoel van je onderwijsprofessionals versterken. Haar vier boodschappen:

1. Trianguleer je data

“Steek gelaagdheid in je onderzoeksvraag om een probleem van verschillende kanten te kunnen bekijken. Op die manier neem je vooringenomenheid weg en kan je objectiever kijken.”

2. Practice what you preach

“Als je als directie wil dat je administratie of je leerkrachten vaker met data werken, dan moet je zelf het goede voorbeeld geven.”

3. Maak heldere afspraken met je team

“Elke school is anders en heeft een eigen organisatie. Wie welke data verzamelt, opvolgt en toegang heeft, verschilt dus van school tot school. Om versnippering tegen te gaan, maak je daar best heldere afspraken over. Een organigram kan helpen.”

4. Leid de mensen die het meest met data werken goed op

“Op die manier kennen ze de brondata goed en beperk je tijdverlies.”

Toon Beens

Toon Beens is medewerker bij de Cel ICT-Infrastructuur van het Kenniscentrum Digisprong van de Vlaamse overheid. In zijn sessie ging hij dieper in op de mogelijkheden van LeerID en het Actieplan Cybersecurity dat de Vlaamse overheid uitwerkt voor het onderwijs. Zijn drie key take-aways?

1. Haal meer uit je data

“Als je als school je brondata (bijvoorbeeld leerlingengegevens in je administratieve pakketten) van in het begin op een correcte manier bijhoudt, dan kan je veel meer kanten uit met je data.”

2. Wees aandachtig voor privacy en digitale veiligheid

“Via het Actieplan Cybersecurity van de Vlaamse overheid zal je als school allerlei handvatten (normen, sjablonen,...) vinden waaronder een overzicht van welke data je deelt met applicaties. Je hoeft als school daarvoor dus niet het warme water uit te vinden, wij staan klaar om daarbij te ondersteunen.”

3. LeerID kan de planlast van leraren verminderen

“In de toekomst zal je veel meer kunnen doen met LeerID. Het zal ook een meerwaarde bieden voor je databeheer op schoolniveau om alles op één plek te bundelen.”

Lucas Hermans

Lucas Hermans is expert in leerstoornissen en blended learning bij Eureka Onderwijs en betrokken bij projecten zoals Eureka ADIBib en CleverKids. In zijn sessie deelt hij tips en inzichten die meegeven hoe data-geïnformeerd onderwijs zorgleerlingen en hun netwerk ondersteunt. Zijn belangrijkste inzichten?

1. Beter geen data dan slechte data

“Het gevaar van te veel data door de vele tools en platforms, is dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Dat je niet meer weet: wat betekent dit resultaat van de toets nu? Context en je eigen ervaringen als leraar zijn belangrijk om te weten hoe het komt dat je leerling slecht heeft gescoord. Vragen wat er scheelt levert meer op dan zeggen: punten zijn punten. Een tip die daarmee samenhangt: plan niet om te plannen. Moet heel de klas nog getoetst worden? Moet de toets lang zijn? Moet iedereen dezelfde vragen krijgen? Durf meer op je buikgevoel af te gaan en wees nieuwsgierig naar hoe punten te bepalen zijn. ”

2. Meet, maar weet wat je meet

“Bij zorgleerlingen moet je je bij toetsscores altijd afvragen: wat heb ik nu gemeten? Heb ik de competentie of de stoornis gemeten? Om correct te meten moet je aan zorgleerlingen daarom de juiste hulpmiddelen aanbieden. Maar om te kunnen vergelijken, kijk je eerst wat iemand doet zonder hulpmiddel. Wees niet bang om mensen die iets niet kunnen toch te toetsen. Een slechte toets is niet per se een slechte ervaring. Je moet gewoon ergens beginnen en zoeken naar hoe je de leerling vooruit helpt.”

3. Gebruik je data om iets te bevestigen, of om iets te voorspellen?

“Het kan allebei zijn. Nu wordt het in het onderwijs vaak gebruikt om iets te bevestigen, ook al zegt een momentopname niet noodzakelijk iets over de competentie. Voor de langere termijn kan je data beter voorspellend gebruiken zodat de leerkracht in de volgende klas een beter zicht heeft op je leerling. Wees optimistisch en zoek naar hoe data je ondersteunt.”