Waarom wiskunde al in de kleuterklas onmisbaar is

Met de nieuwe minimumdoelen voor het kleuteronderwijs komt er ook meer focus op wiskundig inzicht te liggen. Maar is het niet te vroeg om dat al bij kleuters te doen? “Kleuters doen dagelijks wiskundige activiteiten”, zegt Wendy Peerlings, expert onderwijsdidactiek. Denk maar aan blokken stapelen of speelgoed sorteren. Het is belangrijk om vroeg genoeg wiskundige concepten te introduceren, en dat vooral stapsgewijs aan te pakken.

Begin bij hun leefwereld

Wendy Peerlings, auteur van de leeroplossing Rekenboog, benadrukt dat wiskunde overal in het dagelijkse leven van kleuters verweven zit. “Wiskunde is niet enkel optellen en aftrekken. Kleuters ordenen speelgoed op kleur, bouwen torens van blokken of vergelijken hoeveel water er in een glas past. Dit zijn allemaal wiskundige activiteiten.”

Een veelvoorkomende misvatting is dat kinderen pas in de lagere school met wiskunde kunnen starten. “We onderschatten wat kleuters kunnen leren”, legt Peerlings uit. “Alles begint met concrete materialen en herkenbare situaties. Als een kleuter nog nooit een meetstok heeft gebruikt om te meten, zal hij in het eerste leerjaar niet begrijpen wat een meter is. Dan sla je belangrijke stappen over. Door op jongere leeftijd al te spelen met deze concepten vanuit hun leefwereld, leggen kleuters verbanden en verloopt de overgang naar abstractere wiskunde veel natuurlijker.”

Stap voor stap

Het aanbieden van wiskunde in de kleuterklas moet wel doordacht gebeuren. “Wiskunde bouwt op. Je kan niet zomaar beginnen bij een willekeurige stap. Een veelgemaakte fout is dat leerkrachten een wiskundig concept koppelen aan een thema in plaats van een gestructureerde leerlijn te volgen”, zegt Peerlings. “Als je bij het thema Pasen kleuters paaseieren laat wegen zonder dat ze eerst inzicht hebben gekregen in gewicht en balans, dan sla je een stap over. Wat je beter doet, is kleuters eerst laten voelen wat zwaar en licht betekent, bijvoorbeeld door voorwerpen in hun handen te vergelijken.”

Daarnaast speelt taal een belangrijke rol in wiskundige ontwikkeling. “Als je ergens woorden voor hebt, kan je erover communiceren”, zegt Peerlings. “Door kleuters te leren benoemen wat ze zien en ervaren - zoals kort, lang, minder, meer - kunnen ze hun eigen denkproces verwoorden én leren van elkaar. Wiskunde en taalontwikkeling gaan hand in hand.”

Kennisrijk curriculum

Er is een groeiende aandacht voor een kennisrijk curriculum in het Vlaamse onderwijs, waarbij kennis systematisch wordt opgebouwd. Wiskunde vormt hierop geen uitzondering. “Door wiskundige vaardigheden vroeg en gestructureerd aan te leren, leggen we een heel diepe en stevige basis waar later kennis op kan worden voortgebouwd”, zegt Peerlings. “Internationale testen tonen dat Vlaamse leerlingen achteruitgaan in wiskunde. Dat kunnen we verbeteren door kleuters al op een speelse maar doordachte manier te laten kennismaken met wiskunde.”

Wil jij jouw kleuters ook een stevige basis geven? Met Rekenboog krijg je de tools om hen stap voor stap te begeleiden in hun wiskundige ontwikkeling. Kleuters uitdagen op hun niveau levert heel wat leerrendement op. Dat is niet alleen waardevol voor de kinderen, maar ook enorm motiverend voor leerkrachten: je ziet je kleuters groeien in hun inzicht en vaardigheden. Maak kennis met Rekenboog