4 juli 2022
Getest: de screening-tools van Sleutel 6
Hoe evalueer je de begrijpend-leesontwikkeling van leerlingen in het lager onderwijs? Tot nu toe bleek dat niet eenvoudig, maar met Sleutel 6/LeesRadar komt daar binnenkort verandering in.
Met dit wetenschappelijk onderbouwd instrument, ontwikkeld door KU Leuven en Plantyn, zullen leerkrachten het tekstbegrip, de leesmotivatie en de leesstrategieën van leerlingen in het lager onderwijs makkelijk in beeld kunnen brengen.
Intussen zijn de screening-tools of ‘gestandaardiseerde leestoetsen’ uitgewerkt én werden ze getest bij meer dan 2000 leerlingen.
Bekijk de video en ontdek de resultaten in het artikel.
Wat houdt zo’n screening-tool in?
De digitale screening-tools zijn allemaal op dezelfde manier opgebouwd, met tegelijk veel variatie. De tools behandelen verschillende teksttypes en -soorten:
-
verhalen
-
gedichten
-
stappenplannen
-
chatberichten
-
rapteksten
-
…
De teksten gaan telkens over andere thema’s, die een link hebben met de leefwereld van de leerlingen.
Elke toets begint met een introductie die de leerlingen motiveert om aan de slag gaan. Ze lezen de teksten op papier of op het scherm en lossen alle vragen digitaal op. Een afwisseling van verbind-, zoek-, sleep- en meerkeuzevragen zorgt ervoor dat de leerlingen steeds andere (lees)strategieën inzetten en aan verschillende begrijpend-leesdoelen werken.
Als afsluiter beantwoorden ze een persoonlijke eindvraag die hen even doet nadenken en transfer bevordert. Bijvoorbeeld: vond ik dit een fijne tekst? Zou dit boek een plekje moeten krijgen in onze klasbibliotheek? Mocht ik een uitvinder zijn zoals in de tekst, wat zou mijn uitvinding dan zijn?
Op onderzoek!
Tijdens het vooronderzoek in maart gingen 16 leerlingen aan de slag met de screening-tools. De resultaten van deze leerlingen werden uitgebreid geanalyseerd door de onderzoekers, samen met de schriftelijke feedback van 16 toetsafnemers en 14 professionals (7 vormers en 7 leerkrachten).
-
Zijn alle instructies en antwoordopties helder?
-
Zijn de afbeeldingen duidelijk?
-
Zijn de vragen niet te moeilijk of te makkelijk?
Na een grondige bespreking in het onderzoeksteam werden de toetsen verder geoptimaliseerd voor het pilootonderzoek. Tijdens dat onderzoek kregen meer dan 2000 leerlingen uit 13 diverse scholen de kans om de screening-tools uit te proberen.
Wat vinden leerlingen en leerkrachten?
Zowel uit het vooronderzoek als het pilootonderzoek komen voornamelijk positieve reacties van leerkrachten en leerlingen. De inhoud van de screening-tools is gevarieerd, de instructies en de moeilijkheidsgraad zitten goed, de teksten zijn motiverend – al is dit afhankelijk van leerling tot leerling.
Een en ander verdient wel nog wat verdere aandacht. Zo moeten leerlingen al een basis aan digitale vaardigheden hebben om de screening-tools te kunnen gebruiken. Daarnaast is veel scrollen op het scherm een drempel bij het oplossen van de vragen en is er ook een eenvoudiger systeem nodig om in te loggen op het platform.
De onderzoekers en ontwikkelaars nemen alle feedback mee om de screening-tools inhoudelijk en technisch helemaal op punt te krijgen. Volgend schooljaar volgt een nieuwe testronde.
Sleutel 6/LeesRadar bevat drie belangrijke onderdelen: de screening-tools, de breedbeeld-tools en feedback voor leerkrachten.
-
Screening-tools zijn gestandaardiseerde toetsen die alle leerlingen zullen maken.
-
Breedbeeld-tools kunnen ingezet worden wanneer je een breder en dieper beeld van de begrijpend leesontwikkeling van één of meerdere leerlingen wil krijgen.
-
Feedback bestaat enerzijds uit de rapportering van de resultaten en anderzijds uit concrete tips om leerlingen gerichter te ondersteunen
In dit artikel kan je meer info terugvinden over het onderzoek met betrekking tot de breedbeeld-tools.
Maak kennis met LeesRadar
Dit blogartikel werd geschreven toen LeesRadar, voorheen bekend als Sleutel 6, nog in de ontwikkelingsfase was. Wat begon als een onderzoeksproject met een werktitel, is nu een krachtige tool geworden om begrijpend lezen naar nieuwe hoogten te tillen.
En het goede nieuws? LeesRadar is nu volledig klaar en scholen kunnen ermee aan de slag!
